Жобалар:
Өмір ұзақтығын зерттеу оған әсер ететін себептерді тереңірек талдау және оны өмір сапасымен байланыстыру шекараларын анықтау қажеттілігінен туындайды. Бұл демография, денсаулық сақтау, ЖІӨ деңгейімен байланысы, әлеуметтік мәселелер сияқты факторларды қамтиды. Жобада аймақтық, салалық, кәсіби және гендерлік аспектілер қарастырылады. Бұл Орталық Азия аймағында демографиялық өсу байқалған кезде Қазақстанның барлық аймақтарын игеру үшін халық санын сақтау және көбейту маңыздылығын айқындайды. Өмір ұзақтығы мен өмір сапасы арасындағы байланысты зерттеу халық денсаулығының құрылымдық өзгеруіне байланысты көптеген әлеуметтік-экономикалық мәселелерді шешуде шешуші рөл атқарады. Болашақта анықталатын заңдылықтар, тенденциялар және ерекшеліктер қолайсыз жағдайларды болдырмауға және елде әлеуметтік-экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Мемлекеттік және жергілікті басқару органдары тиісті алдын ала шаралар қабылдауға қол жеткізе алады.
Жобаның мақсаты – өмір сапасы мен ұзақтығының өзара байланысын интегративті талдау және бағалау, Қазақстандағы өмір ұзақтығының ерекшеліктерін көрсететін болашаққа болжам жасау.
Күтілетін нәтижелер:
— Өмір ұзақтығы мен сапасы арасындағы байланыс мәселелерін шешудегі теориялық-әдіснамалық тәсілдерді зерттеу.
— Өмір ұзақтығына әсер ететін негізгі факторларды қамтитын шетелдік тәжірибе мен Қазақстандағы даму ерекшеліктерін зерттеу.
— Қазақстанда өмір ұзақтығы мен сапасының институционалдық негіздерін зерттеу.
— ЖІӨ деңгейін есепке ала отырып, өмір ұзақтығының жағдайын бағалау.
— Өмір сапасы көрсеткіштері бойынша шығындарды (денсаулық сақтау, білім, спорт т.б.) ескере отырып, өмір ұзақтығының жағдайын бағалау.
— Аймақтардағы өмір ұзақтығын салалық, кәсіби және гендерлік даму көрсеткіштері бойынша бағалау.
— Ең маңызды әлеуметтік-экономикалық факторлардың әсерін ескере отырып, өмір ұзақтығы деңгейінің болжамын жасау.
— Қазақстанда өмір ұзақтығы деңгейін арттыру бойынша әлеуметтік-экономикалық блоктың механизмдерін жетілдіру.
— Қазақстанда өмір ұзақтығы деңгейін арттыру бойынша ұйымдық-құқықтық блоктың механизмдерін бейімдеу.
Бұл жоба маңызды әлеуметтік-құқықтық мәселеге – Қазақстандағы көші-қон аналарының құқықтарын халықаралық стандарттар контекстінде қорғауға арналған. Көші-қон аналарының құқықтық жағдайын зерттеу олардың құқықтары мен мүдделерін қорғауда, сондай-ақ жаңа қоғамда әлеуметтік бейімделуі мен интеграциясына ықпал етуде шешуші рөл атқарады. Бұл білім құқық қорғау ұйымдарына, әлеуметтік қызметкерлерге және заң шығарушыларға көші-қон әйелдерінің, әсіресе ата-аналық құқық пен балаларды қорғау саласында кездесетін құқықтық және әлеуметтік кедергілерді азайтуға бағытталған тиімді қолдау шаралары мен саясаттарды әзірлеуге мүмкіндік береді.
Жобаның мақсаты – Қазақстан Республикасының халықаралық міндеттемелеріне сәйкес көші-қон аналарының құқықтары мен мүдделерін қорғауға арналған заңнамалық және тәжірибелік негізді жақсарту. Жоба мақсатына жету өз кезегінде Қазақстандағы көші-қон отбасыларының өмір сапасын арттыруға және әлеуметтік әділеттілікті нығайтуға ықпал етеді.
Жоба мақсаты келесі логикалық байланысты, реттілікпен қойылған міндеттерді шешу арқылы қол жеткізіледі:
1) Аналардың көші-қон қозғалысының теориялық-құқықтық мәселелерін зерттеу, оның ішінде:
— Миграцияның феминизациясын теориялық-құқықтық феномен ретінде зерттеу, миграцияның әйелдерге және әйелдер миграциясының қоғамға әсерін анықтау;
— Халықаралық және Қазақстан құқығында «әйел-ана» және «көші-қон анасы» ұғымдарының құқықтық мазмұнын талдау; әйелдер миграциясын жіктеу;
— Көші-қон анасының миграциялық процесінің кезеңдерін бөліп көрсету; миграциялық процесте ана мен бала құқықтарының өзара байланысын зерттеу;
2) Қазақстандағы көші-қон аналарының тәжірибелік мәселелерін талдау, оның ішінде:
— Қазақстанда көші-қон әйелдері аналық құқықтарын қорғау және іске асыру контекстінде кездесетін мәселелерді анықтау және бағалау;
— Көші-қон аналарымен сұхбат жүргізу және сауалнама жүргізу арқылы олардың кездесетін ең өзекті мәселелерін және оларды шешу жолдарын анықтау;
— Қазақстандағы көші-қон аналарының саны мен әлеуметтік-экономикалық жағдайы туралы статистикалық деректерді жинау және талдау, негізгі тенденциялар мен қиындықтарды анықтау;
— Қазақстандағы көші-қон аналарының құқықтық мәртебесін талдау, оның ішінде ұлттық заңнаманы және оны қолдану тәжірибесін зерттеу;
3) Көші-қон аналарын қорғау бойынша әлемдік стандарттарды, халықаралық тәжірибені және үздік тәжірибелерді зерттеу, оның ішінде:
— Әйелдер мен балалар құқықтарына, атап айтқанда көші-қон аналарының құқықтарына қатысты халықаралық стандарттар мен келісімдерді зерттеу, сондай-ақ олардың Қазақстанның ұлттық заңнамасына интеграциялану дәрежесін бағалау;
— Көші-қон аналарының құқықтар туралы ақпаратқа, медициналық көмекке, әсіресе жүктілік, босану және босанғаннан кейінгі кезеңдегі көмекке қол жеткізу мәселелерін салыстырмалы талдау;
— Қазақстан құқықтық жүйесіне ұсыныс әзірлеу мақсатында көші-қон аналарын қорғау саласында басқа елдердің үздік тәжірибесі мен тәжірибесін зерттеу;
4) Көші-қон аналарын қолдауға арналған мемлекеттік механизмді жетілдіру бойынша ұсыныстар мен ұсынымдарды әзірлеу, оның ішінде:
— Көші-қон аналарының құқықтарын қорғауға байланысты мәселелерді терең түсіну үшін тиісті институттармен және эксперттік қауымдастықпен белсенді өзара іс-қимыл;
— Қазақстан Республикасында көші-қон аналарының жағдайын оң қарай өзгерту бойынша мемлекеттік органдарға ұсыныстар әзірлеу;
— Қоғамдық ұйымдарға адам құқықтары, бала құқықтары, білім, медициналық көмекке қол жеткізу, гендерлік зорлық-зомбылық пен адам саудасынан қорғау саласында көші-қон аналарының құқықтық мәдениеті мен сана-сезімін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу;
— Қазақстандағы көші-қон аналарына құқықтық және әлеуметтік қолдау көрсету механизмдерін жақсарту, әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз ету және миграциялық контексте аналықтың құқықтық негіздерін нығайту бойынша ұсыныстар әзірлеу, оның ішінде қолданыстағы заңнамаға өзгерістер енгізу және оны іске асыру тәжірибесі арқылы.